Verse I.97

Ratnagotravibhāga Root Verse I.97

Previous Verse

Next Verse

Verse I.97 Variations

जघन्यनारीजठरे नृपत्वं
यथा भवेन्मृत्सु च रत्नबिम्बम्।
आगन्तुकक्लेशमलावृतेषु
सत्त्वेषु तद्वत् स्थित एष धातुः

jaghanyanārījaṭhare nṛpatvaṃ
yathā bhavenmṛtsu ca ratnabimbam
āgantukakleśamalāvṛteṣu
sattveṣu tadvat sthita eṣa dhātuḥ

E. H. Johnston as input by the University of the West.

བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང་། །
ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་ཡོད་ཇི་ལྟ་བར། །
གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །
སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཁམས་འདི་གནས། །

Dege, PHI, 116-117

Royalty in the womb of a destitute woman,
And a precious statue in clay—just as these exist,
This basic element dwells in sentient beings
Obscured by the adventitious stains of the afflictions.

When the Clouds Part, Brunnhölzl, 394

貧賤醜陋女 懷轉輪聖王

焦黑泥模中 有上妙寶像
眾生貪瞋癡 妄想煩惱等
塵勞諸垢中 皆有如來藏

http://cbetaonline.dila.edu.tw/en/T31n1611_p0837a19

Un maître des hommes dans le ventre d’une pauvresse,

Ou encore comme une précieuse image dans l’argile [du moule]

Cet Élément ainsi présent dans les êtres est voilé

Par les souillures adventices des affections.

Charrier, Christian and Patrick Carré. Traité de la Continuité suprême du Grand Véhicule. Plazac: Éditions Padmakara, 2019.

RGVV Commentary on Verse I.97

Tibetan
English
Sanskrit
Chinese

---

Full Tibetan Commentary
Full English Commentary
Full Sanskrit Commentary
Full Chinese Commentary

དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་སྙིང་པོ་འདི་རྣམ་པར་གཞག་པ་བཤད་པ་ཡིན་ནོ། །ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་མ་འབྲེལ་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་ཉིད་དང་། ཐོག་མ་མེད་པའི་དུས་ནས་ཉེ་བར་གནས་པ་འབྲེལ་བའི་{br}རང་བཞིན་དག་པའི་ཆོས་ཉིད་ཀྱི་དབང་དུ་བྱས་ནས། དཔེ་དགུས་དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་གཉེན་པོ་ཉོན་མོངས་པའི་སྦུབས་བྱེ་བ་མཐའ་ཡས་པས་གཏུམས་པ་ནི། མདོ་ཇི་ལྟ་བ་བཞིན་རྟོགས་པར་བྱའོ། །དཔེ་དགུ་གང་ཞེ་ན། སངས་རྒྱས་པད་ངན་སྦྲང་རྩི་སྦྲང་མ་ལ། །སྦུན་པ་སྙིང་པོ་{br}མི་གཙང་ནང་ན་གསེར། །ས་ལ་གཏེར་དང་མྱུག་སོགས་འབྲས་ཆུང་དང་། །གོས་ཧྲུལ་ནང་ན་རྒྱལ་བའི་སྐུ་དང་ནི། །བུད་མེད་ངན་མའི་ལྟོ་ན་མི་བདག་དང་། །ས་ལ་རིན་ཆེན་གཟུགས་ཡོད་ཇི་ལྟ་བར། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དྲི་མས་བསྒྲིབས་པ་ཡི། །སེམས་ཅན་རྣམས་ལ་དེ་བཞིན་ཁམས་{br}འདི་གནས། །དྲི་མ་པདྨ་སྲོག་ཆགས་སྦུན་པ་མི་གཙང་ས་འབྲས་གོས་ཧྲུལ་དང་། །སྡུག་བསྔལ་འབར་བས་མངོན་པར་གདུངས་པའི་བུད་མེད་ས་ཡི་ཁམས་དང་མཚུངས། །སངས་རྒྱས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་གསེར་དང་གཏེར་དང་ནྱ་གྲོ་རིན་ཆེན་སྐུ། །གླིང་བདག་མཆོག་དང་རིན་ཆེན་གཟུགས་{br}དང་དྲི་མེད་ཁམས་མཆོག་མཚུངས་པ་ཉིད།

Now, it is in terms of [this tathāgata heart’s] being covered by the afflictions (which have the nature of being associated with it [but] not being connected with it [since time] without beginning) and the pure true nature (which has the nature of being associated and connected with the [tathāgata heart since time] without beginning) that the tathāgata heart’s being concealed by infinite cocoons of the afflictions should be comprehended through nine examples according to the sūtras. What are these nine examples? {J60}

A buddha in a decaying lotus, honey amid bees,

Kernels in their husks, gold in filth,

A treasure in the earth, a sprout and so on from a small fruit,

An image of the victor in a tattered garment, I.96

Royalty in the womb of a destitute woman,

And a precious statue in clay—just as these exist,

This basic element dwells in sentient beings

Obscured by the adventitious stains of the afflictions. I.97

The stains resemble the lotus, the insects, the husks, the filth, the earth, the peel of a fruit,

The foul-smelling garment, the body of a lowly woman, and the element of earth heated in a fire.

The supreme basic element has the stainless appearance of the buddha, the honey, the kernels, the gold, the treasure,

The nyagrodha tree, the precious image, the supreme lord of the world, and the precious statue. I.98

punaranādisāṃnidhyāsaṃbaddha svabhāvakleśakośatāmanādisāṃnidhyasaṃbaddha svabhāvaśubhadharmatāṃ cādhikṛtya navabhirudāharaṇairaparyantakleśakośakoṭīgūḍhastathāgatagarbha iti yathāsūtramanugantavyam/ navodāharaṇāni katamāni/

buddhaḥ kupadme madhu makṣikāsu

tuṣesu sārāṇya śucau suvarṇam/

nidhiḥ kṣitāvalpaphale'ṅkurādi

praklinnavastreṣu jinātmabhāvaḥ//96//

jaghanyanārījaṭhare nṛpatvaṃ

yathā bhavenmṛtsu ca ratnabimbam/

āgantukakleśamalāvṛteṣu

sattveṣu tadvat sthita eṣa dhātuḥ//97//

padmaprāṇituṣāśu cikṣitiphalatvakpūtivastrāvara-

strīduḥkhajvalanābhitaptapṛthivīdhātuprakāśā malāḥ/

buddhakṣaudrasusārakāñcananidhinyagrodharatnākṛti-

dvipāgrādhiparatnabimbavimalaprakhyaḥ sa dhātuḥ paraḥ//98//

自此以下依無始世界來煩惱藏所纏說無始世界來自性清淨心具足法身以九種譬喻明如來藏過於恒沙煩惱藏所纏如修多羅說應知九種譬喻者如偈說言

萎華中諸佛 眾蜂中美蜜 皮糩等中實 糞穢中真金 地中珍寶藏 諸果子中芽 朽故弊壞衣 纏裹真金像 貧賤醜陋女 懷轉輪聖王 焦黑泥模中 有上妙寶像 眾生貪瞋癡 妄想煩惱等 塵勞諸垢中 皆有如來藏 此偈示現何義自此以下依此略說四偈句義餘殘譬喻五十四偈廣說應知此四行偈總略說彼廣偈中義應知又依彼義略說二偈

華蜂糩糞穢 地果故壞衣 貧賤女泥模 煩惱垢相似 佛蜜實真金 寶牙金像王

---

上妙寶像等 如來藏相似

此偈示現何義偈言

Other English translations

Listed by date of publication

Obermiller (1931)

Like the Chieftain of men in the womb of a miserable woman,

And like a precious statue covered by dust,

In such a way does this Germ abide

In the living beings obscured by the occasional stains.

Takasaki (1966)

Like the kinghood in the womb of a poor woman,

And like a precious statue in the earthen mould;

In such a way, there abides this Essence

In the living beings obscured by occasional stains of defilements.

Holmes (1985)

a monarch in a poor and ugly woman's womb

or a precious image inside some clay,

this nature is within all beings present

but obscured by the impurity of passing defilement.

Holmes (1999)

a monarch in a poor and wretched woman’s womb,

or a precious image inside some clay,

this nature is present within all beings

but obscured by the impurity of passing defilement.

Fuchs (2000)

a ruler of mankind in a destitute woman's womb,

and a precious image under [a layer of] clay,

this [buddha] element abides within all sentient beings,

obscured by the defilement of the adventitious poisons.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes