Verse II.73

From Buddha-Nature
Ratnagotravibhāga Root Verse II.73

Verse II.73 Variations

अनुत्तरज्ञानमहाकृपादिभि-
र्गुणैरचिन्त्या गुणपारगा जिनाः
अतः क्रमोऽन्त्योऽयमपि स्वयंभुवो
ऽभिषेकलब्धा न महर्षयो विदुरिति
E. H. Johnston as input by the University of the West.[1]
anuttarajñānamahākṛpādibhir-
guṇairacintyā guṇapāragā jināḥ
ataḥ kramo'ntyo'yamapi svayaṃbhuvo
'bhiṣekalabdhā na maharṣayo viduriti
E. H. Johnston as input by the University of the West.[2]
བླ་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱིས། །
ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་བྱོན་པའི་རྒྱལ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། །
དེས་ན་རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཚུལ་འདི་ནི། །
དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དབང་ཐོབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་མིན། །
By virtue of the qualities of unsurpassable wisdom and great compassion,
The victors, who have accomplished [all] qualities, are inconceivable.
Therefore, this final stage of the self-arisen ones is not even known
By the great seers who have obtained the empowerment.
Du fait de leur sagesse insurpassable, de leur grande compassion
et de leurs autres vertus,
Les Vainqueurs transcendent toutes les qualités
et sont [donc] inconcevables.
Dès lors, les grands sages qui ont reçu l’initiation ignorent,
Eux aussi, l’état ultime des bouddhas nés d’eux-mêmes.

RGVV Commentary on Verse II.73

།འདིའི་བསྡུས་པའི་དོན་ནི་ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བཞིས་རིག་{br}པར་བྱ་སྟེ། བསམ་མེད་བརྗོད་དུ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །བརྗོད་མེད་དོན་དམ་ཡིན་ཕྱིར་རོ། །དོན་དམ་བརྟག་བྱ་མིན་ཕྱིར་ཏེ། །བརྟག་མིན་རྗེས་དཔག་བྱ་མིན་ཕྱིར། །དཔག་མིན་བླ་ན་མེད་པའི་ཕྱིར། །བླ་ན་མེད་པ་མ་བསྡུས་ཕྱིར། །མ་བསྡུས་གནས་པ་མེད་ཕྱིར་ཏེ། །ཡོན་ཏན་སྐྱོན་{br}རྟོགས་མེད་ཕྱིར་རོ། །རྒྱུ་ལྔ་དག་གིས་ཕྲ་བའི་ཕྱིར། །ཆོས་སྐུ་བསམ་མི་ཁྱབ་པ་སྟེ། །དྲུག་པས་དེ་ཡི་དངོས་མིན་ཕྱིར། །གཟུགས་སྐུ་བསམ་གྱིས་མི་ཁྱབ་པའོ། །བླ་མེད་ཡེ་ཤེས་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་སོགས་ཡོན་ཏན་གྱིས། །ཡོན་ཏན་ཕ་རོལ་བྱོན་པའི་རྒྱལ་བ་བསམ་མི་ཁྱབ། །{br}དེས་ན་རང་བྱུང་རྣམས་ཀྱི་ཐ་མའི་ཚུལ་འདི་ནི། །དྲང་སྲོང་ཆེན་པོ་དབང་ཐོབ་རྣམས་ཀྱིས་ཀྱང་རིག་མིན།

Other English translations[edit]

Obermiller (1931) [6]
Being possessed of Wisdom, higher than which there is none,
Of greatest Commiseration and all the other properties,
The Lord, who has attained the highest point of perfection,
Is inaccessible to human thought.
Therefore this Ultimate Essence of the Buddha
Cannot be cognized even by the highest sages
Who have attained the controlling power over the elements.
Takasaki (1966) [7]
Being endowed with the Highest Wisdom,
With the Great Compassion and other virtues,
The Buddha, who has attained the ultimate point of virtue,
Is inaccessible to human thought;
Therefore, this final stage of the Buddha
Is unknown even to the Great Sages
Who have attained the stage of Initiation.
Fuchs (2000) [8]
Since through peerless primordial wisdom, great compassion, and further attributes
all qualities are finally perfected, the Victor is inconceivable.
Thus the last mode of the Self-Sprung Ones is not even seen
by those Great Sages who have received "the Empowerment [of Splendorous Light Rays]."

Textual sources[edit]

Commentaries on this verse[edit]

Academic notes[edit]

  1. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  2. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  3. Brunnhölzl, Karl. When the Clouds Part: The Uttaratantra and its Meditative Tradition as a Bridge between Sūtra and Tantra. Boston: Snow Lion Publications, an imprint of Shambhala Publications, 2014.
  4. Takasaki remarks that vyanumeya (DP dpag bya min) here and in the next line should read vyupameya since the latter fits better with its referent upamanivṛttitaḥ in II.69. VT (fol. 14v7) confirms the reading (vi)anumeya while glossing it as (vy)upamā.
  5. This refers to bodhisattvas on the tenth bhūmi who receive an empowerment through light rays from all buddhas.
  6. Obermiller, E. "The Sublime Science of the Great Vehicle to Salvation Being a Manual of Buddhist Monism." Acta Orientalia IX (1931), pp. 81-306.
  7. Takasaki, Jikido. A Study on the Ratnagotravibhāga (Uttaratantra): Being a Treatise on the Tathāgatagarbha Theory of Mahāyāna Buddhism. Serie Orientale Roma 33. Roma: Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente (ISMEO), 1966.
  8. Fuchs, Rosemarie, trans. Buddha Nature: The Mahayana Uttaratantra Shastra. Commentary by Jamgon Kongtrul and explanations by Khenpo Tsultrim Gyamtso. Ithaca, N. Y.: Snow Lion Publications, 2000.