Verse IV.16

Ratnagotravibhāga Root Verse IV.16

Previous Verse

Next Verse

Verse IV.16 Variations

अथ नारीनरगणा महीतलनिवासिनः
प्रतिभासं तमालोक्य प्रणिधिं कुर्युरीदृशम्

E. H. Johnston as input by the University of the West.

atha nārīnaragaṇā mahītalanivāsinaḥ
pratibhāsaṃ tamālokya praṇidhiṃ kuryurīdṛśam

E. H. Johnston as input by the University of the West.

དེ་ནས་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཚོགས། །
ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པ་རྣམས། །
སྣང་བ་དེ་ནི་མཐོང་གྱུར་ཏེ། །
ངེད་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར། །

Dege, PHI, 135

Upon that, the assemblies of men and women
Who dwell on the ground of the earth
Would take sight of this appearance
And make the following prayer:

When the Clouds Part, Brunnhölzl, 439

À la vue de ces apparences,

Les hommes et les femmes

Qui peuplent la terre

Forment le souhait

Charrier, Christian and Patrick Carré. Traité de la Continuité suprême du Grand Véhicule. Plazac: Éditions Padmakara, 2019.

RGVV Commentary on Verse IV.16

Tibetan
English
Sanskrit
Chinese

---

Full Tibetan Commentary
Full English Commentary
Full Sanskrit Commentary
Full Chinese Commentary

།བརྒྱ་བྱིན་དུ་སྣང་བ་བཞིན་ནོ་ཞེས་བྱ་བ་ནི། ཇི་{br}ལྟར་བཻ་ཌཱུར་དག་པ་ཡི། །རང་བཞིན་ས་སྟེངས་འདིར་འགྱུར་ཏེ། །དག་ཕྱིར་ལྷ་ཡི་དབང་པོ་དེར། །ལྷ་ཡི་བུ་མོའི་ཚོགས་དང་བཅས། །རྣམ་པར་རྒྱལ་བའི་ཁང་བཟངས་དང་། །ལྷ་གནས་དེ་ལས་གཞན་དག་དང་། །དེ་ཡི་གཞལ་ཡས་སྣ་ཚོགས་དང་། །ལྷ་རྫས་རྣམ་མང་དེ་{br}མཐོང་ངོ། །དེ་ནས་སྐྱེས་པ་བུད་མེད་ཚོགས། །ས་ཡི་སྟེང་ན་གནས་པ་རྣམས། །སྣང་བ་དེ་ནི་མཐོང་གྱུར་ཏེ། །ངེད་ཀྱང་རིང་པོར་མི་ཐོགས་པར། །ལྷ་དབང་འདི་འདྲར་གྱུར་ཅིག་ཅེས། །འདི་འདྲའི་སྨོན་ལམ་འདེབས་བྱེད་ཅིང་། །དེ་ཐོབ་དོན་དུ་དགེ་བ་ནི། །ཡང་

---

དག་བླངས་ཏེ་གནས་པར་འགྱུར། །དེ་དག་དགེ་བའི་ལས་དེས་ན། །འདི་སྣང་ཙམ་ཞེས་དེ་ལྟ་བུར། །ཤེས་པ་མེད་ཀྱང་ས་སྟེང་ན། །འཕོས་ཏེ་ལྷར་ནི་སྐྱེ་བར་འགྱུར། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་། །རྟོགས་པ་མེད་ཅིང་གཡོ་བ་མེད། །དེ་ལྟ་མོད་ཀྱི་ས་སྟེངས་ན། །{br}དོན་ཆེན་གྱིས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །དེ་བཞིན་དད་སོགས་དྲི་མེད་ཅན། །དད་སོགས་ཡོན་ཏན་སྒོམ་པ་ཡི། །རང་སེམས་ལ་སྣང་རྫོགས་སངས་རྒྱས། །མཚན་དང་དཔེ་བྱད་དང་ལྡན་པ། །འཆག་པ་དང་ནི་བཞེངས་པ་དང་། །བཞུགས་པ་དང་ནི་གཟིམས་པ་དང་། །སྤྱོད་ལམ་སྣ་{br}ཚོགས་མཛེས་པ་ཅན། །ཞི་བའི་ཆོས་ནི་གསུང་བ་དང་། །མི་གསུང་མཉམ་པར་གཞག་གྱུར་པ། །ཆོ་འཕྲུལ་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་དག །མཛད་པ་གཟི་མདངས་ཆེན་པོ་ཅན། །སེམས་ཅན་རྣམས་ཀྱིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །དེ་མཐོང་ནས་ཀྱང་འདོད་ལྡན་པ། །སངས་རྒྱས་ཉིད་ཕྱིར་རབ་{br}སྦྱོར་ཏེ། །དེ་རྒྱུ་ཡང་དག་བླངས་ནས་ནི། །འདོད་པའི་གོ་འཕང་ཐོབ་པར་བྱེད། །སྣང་བ་དེ་ནི་ཤིན་ཏུ་ཡང་། །རྟོག་མེད་གཡོ་བ་མེད་པ་ཉིད། །དེ་ལྟ་ན་ཡང་འཇིག་རྟེན་ན། །དོན་ཆེན་པོས་ནི་ཉེ་བར་གནས། །འདི་ནི་རང་སེམས་སྣང་བ་ཞེས། །སོ་སོའི་སྐྱེ་བོས་མི་ཤེས་མོད། །དེ་ལྟ་ན་{br}ཡང་གཟུགས་མཐོང་སྟེ། །དེ་དག་ལ་ནི་དོན་ཡོད་འགྱུར། །རིམ་གྱིས་དེ་མཐོང་ལ་བརྟེན་ནས། །ཐེག་པ་འདི་ལ་གནས་པ་རྣམས། །ནང་གི་དམ་པའི་ཆོས་སྐུ་ནི། །ཡེ་ཤེས་མིག་གིས་མཐོང་བར་འགྱུར། །ཇི་ལྟར་ས་ཀུན་དམན་པའི་གནས་གཞན་དང་བྲལ་དྲི་མེད་བཻ་ཌཱུརྱ། །གསལ་མཛེས་{br}ནོར་བུའི་ཡོན་ཏན་དྲི་བྲལ་དཔལ་ལྡན་སྟེང་ནི་མཉམ་གྱུར་ཏེ། །དག་ཕྱིར་དེར་ནི་ལྷ་དག་གནས་ཚོགས་ལྷ་དབང་ལྷ་ཡི་གཟུགས་ཤར་ཏེ། །རིམ་གྱིས་ས་ཡི་ཡོན་ཏན་བྲལ་ཕྱིར་དེ་ནི་སླར་ཡང་མི་སྣང་འགྱུར། །དེ་དངོས་ཐོབ་ཕྱིར་བསྙེན་གནས་བརྟུལ་ཞུགས་ངེས་པར་སྦྱིན་སོགས་ལ་ཕྱོགས་པ། །{br}བུད་མེད་སྐྱེས་ཚོགས་སྨོན་པའི་སེམས་ཀྱིས་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་འཐོར་བ་ལྟར། །དག་པའི་བཻ་ཌཱུརྱ་འདྲ་སེམས་ལ་སྣང་བའི་ཐུབ་དབང་ཐོབ་བྱའི་ཕྱིར། །རབ་དགའི་སེམས་ལྡན་རྒྱལ་བའི་སྲས་རྣམས་དེ་བཞིན་སེམས་རབ་སྐྱེད་པར་བྱེད། །ཇི་ལྟར་བཻ་ཌཱུར་ས་གཞི་གཙང་མ་ལ། །ལྷ་

---

དབང་ལུས་ཀྱི་གཟུགས་བརྙན་སྣང་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་འགྲོ་སེམས་ས་གཞི་གཙང་མ་ལ། །ཐུབ་པའི་དབང་པོའི་སྐུ་ཡི་གཟུགས་བརྙན་འཆར། །འགྲོ་བར་གཟུགས་བརྙན་འཆར་ནུབ་རྙོག་མེད་དང་། །རྙོག་པའི་རང་སེམས་རབ་འཇུག་དབང་གིས་འཇུག །ཇི་ལྟར་འཇིག་རྟེན་དག་ན་{br}གཟུགས་སྣང་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཡོད་དང་ཞིག་ཅེས་དེ་མི་ལྟ།

(1) [This sūtra] says that [buddha activity] resembles the appearance of Śakra.

Suppose the ground of the earth

Consisted of pure beryl

And, due to its clarity, one would see in it

The chief of gods with his host of apsaras IV.14

As well as his palace Vaijayanta,

Celestial dwellers other than him,

Their various palaces,

And their divine abundances. IV.15

Upon that, the assemblies of men and women P128b)

Who dwell on the ground of the earth

Would take sight of this appearance

And make the following prayer: IV.16

"May we too before long

Become like that lord of gods!"

Then, in order to attain that [state], (D123a)

They would immerse themselves in adopting virtue. IV.17

Though being unaware that this

Was merely an appearance, they would pass away

From the earth and be born in heaven

By virtue of their pure karma. IV.18

Though this appearance would be absolutely

Without thought and without activity,

Its taking place on the earth in that way

Would nevertheless be of great benefit. IV.19

Likewise, sentient beings see in their own mind,

Once it is stainless through confidence and such

And has cultivated the qualities such as confidence,

The appearance of the perfect Buddha, IV.20

Who is endowed with the major and minor marks,

Performs the various forms of conduct

(Walking, standing,

Sitting, and lying), IV.21 (J101)

Speaks the dharma of peace,

Rests silently in meditative equipoise,

Demonstrates all kinds of miraculous displays,

And possesses great splendor. IV.22

Having seen it, those who long for it

Devote their efforts to this buddhahood

And, through adopting its causes,

Attain the state they wish for. IV.23

Though this appearance is absolutely

Without thought and without activity,

Its taking place in the worlds

Is nevertheless of great benefit. IV.24

Ordinary beings do not understand

That this is an appearance in their own minds.

Nevertheless, to see this image

Becomes fruitful for them. IV.25

Gradually, based on seeing that [appearance],

Those who dwell in this method

See the inner kāya of the genuine dharma

Through their eye of wisdom. IV.26

Suppose the earth became completely free from all uneven places, gaps, and dirt

And were a surface of clear and spotless beryl, with the stainless qualities of a jewel, splendid, and even.

Due to its purity, a reflection of the array of the abode of the lord of gods, Indra [himself], and the maruts would appear in it,

But since the earth would gradually lose those qualities, (P129a) [that reflection] would disappear again. IV.27

In order [to attain] this state, the assemblies of men and women who are devoted to generosity and such,

Through observing the rules of fasting and spiritual discipline and with a determined mind, would strew flowers and so on.

Likewise, for the sake of attaining the reflection of the lord of sages in their minds, which resemble a transparent beryl,

The children of the victors give rise to the mind-sets [of awakening] with a joyful mind. IV.28

Just as on the pure ground of beryl (D123b)

The reflection of the body of the lord of gods appears,

On the pure ground of the minds of beings,

The reflection of the body of the lord of sages is displayed. IV.29 (J102)

The appearance and disappearance of this reflection manifests in the world

Through the power of one’s own mind manifesting in a clear or turbid way.

Just as the appearance of a reflection in the worlds::,

It should not be regarded as either real or unreal. IV.30

śakrapratibhāsatvāditi/

viśuddhavaiḍūryamayaṃ yathedaṃ syānmahītalam/

svacchatvāttatra dṛśyeta devendraḥ sāpsarogaṇaḥ//14//

prāsādo vaijayantaśca tadanye ca divaukasaḥ/

tadvimānāni citrāṇi tāśca divyā vibhūtayaḥ//15//

atha nārīnaragaṇā mahītalanivāsinaḥ/

pratibhāsaṃ tamālokya praṇidhiṃ kuryurīdṛśam//16//

adyaiva na cirādevaṃ bhavemastridaśeśvarāḥ/

kuśalaṃ ca samādāya varteraṃstadavāptaye//17//

pratibhāso'yamityevamavijñāyāpi te bhuvaḥ/

cyutvā divyupapadyeraṃstena śuklena karmaṇā//18//

pratibhāsaḥ sa cātyantamavikalpo nirīhakaḥ/

evaṃ ca mahatārthena bhuvi syātpratyupasthitaḥ//19//

tathā śraddhādivimale śraddhādiguṇabhāvite/

sattvāḥ paśyanti saṃbuddhaṃ pratibhāsa svacetasi//20//

lakṣaṇavyañjanopetaṃ vicitreryāpathakriyam/

caṅkramyamāṇaṃ tiṣṭhantaṃ niṣaṇṇaṃ śayanasthitam//21//

bhāṣamāṇaṃ śivaṃ dharma tūṣṇīṃbhūtaṃ samāhitam/

citrāṇi prātihāryāṇi darśayantaṃ mahādyutim//22//

taṃ ca dṛṣṭvābhiyujyante buddhatvāya spṛhānvitāḥ/

taddhetuṃ ca samādāya prāpnuvantīpsitaṃ padam//23//

pratibhāsaḥ sa cātyantamavikalpo nirīhakaḥ/

evaṃ ca mahatārthena lokeṣu pratyupasthitaḥ//24//

svacittapratibhāso'yamiti naivaṃ pṛthagjanāḥ/

jānantyatha ca tatteṣāmavandhyaṃ bimbadarśanam//25//

taddhi darśanamāgamya kramādasminnaye sthitāḥ/

saddharmakāyaṃ madhyasthaṃ paśyanti jñānacakṣuṣā//26//

bhūryadvatsyāt samantavyapagataviṣamasthānāntaramalā

vaiḍūryaspaṣṭaśubhrā vimalamaṇiguṇā śrīmatsamatalā/

śuddhatvāttatra bimbaṃ surapatibhavanaṃ māhendramarutā-

mutpadyeta krameṇa kṣitiguṇavigamādastaṃ punariyāt//27//

tadbhāvāyopavāsavrataniyamatayā dānādyabhimukhāḥ

puṣpādīni kṣipeyuḥ praṇihitamanaso nārīnaragaṇāḥ/

vaiḍūryasvacchabhute manasi munipaticchāyādhigamane

citrāṇyutpādayanti pramuditamanasastadvajjinasutāḥ//28//

yathaiva vaiḍūryamahītale śucau

surendrakāyapratibimbasaṃbhavaḥ/

tathā jagaccittamahītale śucau

munīndrakāyapratibimbasaṃbhavaḥ//29//

bimbodayavyayamanāvilatāvilasva-

cittapravartanavaṃśājjagati pravṛttam/

lokeṣu yadvadavabhāsamupaiti bimbaṃ

tadvanna tatsaditi nāsaditi prapaśyet//30//

No Chinese commentary defined.

Other English translations

Obermiller (1931)

Suppose then, that multitudes of men and women,

Abiding on that surface of the earth,

Would come to see the vision,

And utter the following entreaty:

Takasaki (1966)

Suppose then, the multitudes of men and women

Abiding on this surface of the earth,

Would perceive this vision

And make the following prayer:

Fuchs (2000)

Once the assembly of men and women

who inhabit the surface of the earth

saw this appearance, each would say:

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes