Verse I.120

From Buddha-Nature
Ratnagotravibhāga Root Verse I.120

Verse I.120 Variations

यद्वद्रत्नमयं तथागतवपुर्दुर्गन्धवस्त्रावृतं
वर्त्मन्युज्ज्ञितमेक्ष्य दिव्यनयनो मुक्त्यै नृणां दर्शयेत्
तद्वत् क्लेशविपूतिवस्त्रनिवृतं संसारवर्त्मोज्ज्ञितं
तिर्यक्षु व्यवलोक्य धातुमवदद्धर्मं विमुक्त्यै जिनः
yadvadratnamayaṃ tathāgatavapurdurgandhavastrāvṛtaṃ
vartmanyujjñitamekṣya divyanayano muktyai nṛṇāṃ darśayet
tadvat kleśavipūtivastranivṛtaṃ saṃsāravartmojjñitaṃ
tiryakṣu vyavalokya dhātumavadaddharmaṃ vimuktyai jinaḥ
E. H. Johnston as input by the University of the West.[1]
ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྐུ་དྲི་ངན་གོས་གཏུམས་པ། །
ལམ་གནས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་ཐར་ཕྱིར་མི་ལ་སྟོན་པ་ལྟར། །
དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་གོས་ཧྲུལ་གྱིས་གཏུམས་འཁོར་བའི་ལམ་ན་གནས་པའི་ཁམས། །
དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་ཐར་པར་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་བ་ཆོས་སྟོན་ཏོ། །
Just as the form of the Tathāgata made of a precious substance, wrapped in a foul-smelling garment,
And left on the road would be seen by someone with the divine eye and shown to people in order to set it free,
So the basic element wrapped in the filthy garment of the afflictions and left on the road of saṃsāra
Is seen by the victor even in animals, upon which he teaches the dharma for the sake of liberating it.
金像弊衣纏 墮在曠野路

有天眼者見 為淨示眾人
眾生如來藏 煩惱爛衣纏
在世間險道 而不自覺知
佛眼觀眾生 皆有如來藏
為說種種法 令彼得解脫

Le dieu qui, de son œil divin, aperçoit sur la route
une statue du Bouddha toute en matières précieuses
enveloppée dans de puants haillons
La montre aux passants pour qu’ils l’en délivrent.


De même, lorsqu’il voit sur les chemins du saṃsāra,
jusques et y compris chez les animaux,
l’Élément enfoui sous les guenilles des affections,
Le Vainqueur enseigne le Dharma pour le libérer.

RGVV Commentary on Verse I.120

།ཉོན་མོངས་པ་ནི་གོས་ཧྲུལ་པོ་དང་འདྲ་ལ། དེ་བཞིན་གཤེགས་པའི་ཁམས་ནི་རིན་པོ་ཆེའི་སྐུ་ལྟ་བུ་སྟེ། ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་ལས་བྱས་རྒྱལ་བའི་གཟུགས། །གོས་{br}ཧྲུལ་དྲི་ངན་གྱིས་ནི་གཏུམས་གྱུར་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡིས་མཐོང་ནས་གྲོལ་བྱའི་ཕྱིར། །ལམ་གནས་དོན་དེ་དེ་ལ་སྨྲ་བ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཐོགས་མེད་རྣམ་པ་སྣ་ཚོགས་ཀྱི། །ཉོན་མོངས་ཀྱིས་གཏུམས་བདེ་གཤེགས་དངོས་པོ་ཉིད། །དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་དེ་བཞིན་ཏེ། །{br}ཐར་པར་བྱ་བའི་དོན་དུ་ཐབས་སྟོན་མཛད། །ཇི་ལྟར་རིན་ཆེན་རང་བཞིན་དེ་བཞིན་གཤེགས་སྐུ་དྲི་ངན་གོས་གཏུམས་པ། །ལམ་གནས་ལྷ་ཡི་མིག་གིས་མཐོང་ནས་མཐར་ཕྱིན་མི་ལ་སྟོན་པ་ལྟར། །དེ་བཞིན་ཉོན་མོངས་གོས་ཧྲུལ་གྱིས་གཏུམས་འཁོར་བའི་ལམ་ན་གནས་པའི་ཁམས། །{br}དུད་འགྲོ་ལ་ཡང་གཟིགས་ནས་ཐར་པར་བྱ་ཕྱིར་རྒྱལ་བས་ཆོས་སྟོན་ཏོ།

Other English translations[edit]

Obermiller (1931) [6]
As the precious image of the Buddha covered by a foul-smelling garment
Is seen by a god with divine vision who shows it to men in order to release it,
In the same way the Lord perceives, even in the beasts,
The Germ covered by the tattered garment of defilement
And abiding on the path of worldly existence,—
And expounds his Doctrine in order to deliver it.
Takasaki (1966) [7]
Just as a god with divine eyes, seeing the Buddha's image
Wrapped in a bad-smelling garment, and rejected on the road,
Would show it to the people in order to retrieve it;
In the same way the Lord, perceiving even among animals,
The Essence [of the Buddha] thrown on the road of transmigration,
With the covering of the tattered garment of Defilements,
Taught the Doctrine for the sake of its deliverance.
Fuchs (2000) [8]
When his eye perceives the statue of the Tathagata, which is of precious nature
but wrapped in a stinking rag and lying by the road, the god points
it out to passersby, so that they retrieve it.
Likewise the Victor sees that the element, wrapped in the tattered
garments of the poisons and lying on samsara's road,
is present even within animals, and teaches the Dharma so that it may be released.

Textual sources[edit]

Commentaries on this verse[edit]

Academic notes[edit]

  1. Digital Sanskrit Buddhist Canon Unicode Input
  2. Brunnhölzl, Karl. When the Clouds Part: The Uttaratantra and its Meditative Tradition as a Bridge between Sūtra and Tantra. Boston: Snow Lion Publications, an imprint of Shambhala Publications, 2014.
  3. In the Tathāgatagarbhasūtra, a man traveling on a dangerous path would wrap his golden buddha statue in a tattered garment to hide it from the sight of robbers, but then the statue in that garment would fall by the roadside until someone with the divine eye picked it up and paid homage to it.
  4. Skt. ātmabhāvam, DP dngos po nyid. As mentioned above, in the Tathāgatagarbhasūtra (D258, fol. 253a.1–2), the Buddha says that a tathāgata’s body like his own dwells in all sentient beings, even in animals.
  5. I follow MA tiryakṣv apy avalokya (confirmed by DP dud ’gro la yang gzigs nas) against J tiryakṣu vyavalokya.
  6. Obermiller, E. "The Sublime Science of the Great Vehicle to Salvation Being a Manual of Buddhist Monism." Acta Orientalia IX (1931), pp. 81-306.
  7. Takasaki, Jikido. A Study on the Ratnagotravibhāga (Uttaratantra): Being a Treatise on the Tathāgatagarbha Theory of Mahāyāna Buddhism. Serie Orientale Roma 33. Roma: Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente (ISMEO), 1966.
  8. Fuchs, Rosemarie, trans. Buddha Nature: The Mahayana Uttaratantra Shastra. Commentary by Jamgon Kongtrul and explanations by Khenpo Tsultrim Gyamtso. Ithaca, N. Y.: Snow Lion Publications, 2000.