Verse II.15

Ratnagotravibhāga Root Verse II.15

Previous Verse

Next Verse

Verse II.15 Variations

अतुल्यतुल्यधर्मत्वात् सद्धर्मरसदानतः
फल्गुव्यपगमात्तच्च सुगतक्षौद्रसारवत्

E. H. Johnston as input by the University of the West.

atulyatulyadharmatvāt saddharmarasadānataḥ
phalguvyapagamāttacca sugatakṣaudrasāravat

E. H. Johnston as input by the University of the West.

།མི་མཉམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཕྱིར་དང་།
།དམ་ཆོས་རོ་ནི་སྦྱིན་མཛད་དང་།
།ཤུན་པ་དང་ནི་བྲལ་ཕྱིར་དེ།
།བདེ་གཤེགས་སྦྲང་རྩི་སྙིང་པོ་བཞིན།

Dege, PHI, 125

Because it has the nature of being equal to the unequaled,
Because it bestows the taste of the genuine dharma,
And because it is free from what is useless,
It is like the Sugata, honey, and a kernel.

When the Clouds Part, Brunnhölzl, 418

Comme ses qualités égalent le sans-égal,

Qu’elle prodigue la saveur du vrai Dharma

Et qu’elle est libre de l’enveloppe [des voiles]

On compare [la bouddhéité] à un bouddha, au miel et à une graine.

Charrier, Christian and Patrick Carré. Traité de la Continuité suprême du Grand Véhicule. Plazac: Éditions Padmakara, 2019.

RGVV Commentary on Verse II.15

Tibetan
English
Sanskrit
Chinese

---

Full Tibetan Commentary
Full English Commentary
Full Sanskrit Commentary
Full Chinese Commentary

།ཚིགས་{br}སུ་བཅད་པ་གཉིས་པོ་འདིའི་དོན་ནི་མདོར་བསྡུ་ན། ཚིགས་སུ་བཅད་པ་བརྒྱད་ཀྱིས་རིག་པར་བྱ་སྟེ། ཆུ་མཚོ་སོགས་བཞིན་འདོད་ཆགས་སོགས། །གློ་བུར་ཉོན་མོངས་དག་པ་ནི། །མདོར་ན་མི་རྟོག་ཡེ་ཤེས་ཀྱི། །འབྲས་བུ་ཡིན་པར་རབ་ཏུ་བརྗོད། །རྣམ་པ་ཀུན་གྱི་མཆོག་ལྡན་པའི། །{br}སངས་རྒྱས་སྐུ་ནི་ངེས་ཐོབ་པ། །དེ་ནི་རྗེས་ལས་ཐོབ་པ་ཡི། །ཡེ་ཤེས་འབྲས་བུ་ཡིན་པར་བསྟན། །འདོད་ཆགས་རྡུལ་ནི་སྤང་ཕྱིར་དང་། །གདུལ་བར་བྱ་བའི་པདྨ་ལ། །བསམ་གཏན་ཆུ་ནི་འབབ་ཕྱིར་དེ། །ཆུ་དང་རྫིང་དང་མཚུངས་པ་ཡིན། །ཞེ་སྡང་སྒྲ་གཅན་ལས་གྲོལ་བས། །སྙིང་རྗེ་{br}བྱམས་ཆེན་འོད་ཟེར་གྱིས། །འགྲོ་བ་ཁྱབ་པའི་ཕྱིར་ན་དེ། །དྲི་མེད་ཟླ་བ་ཉ་བ་བཞིན། །གཏི་མུག་སྤྲིན་ལས་རྣམ་གྲོལ་བས། །འགྲོ་བ་ཡེ་ཤེས་འོད་ཟེར་གྱིས། །མུན་པ་སེལ་ཕྱིར་སངས་རྒྱས་ཉིད། །དེ་ནི་དྲི་མེད་ཉི་མ་བཞིན། །མི་མཉམ་མཉམ་པའི་ཆོས་ཉིད་ཕྱིར། །དམ་ཆོས་རོ་ནི་{br}སྦྱིན་མཛད་དང་། །ཤུན་པ་དང་ནི་བྲལ་ཕྱིར་ཏེ། །བདེ་གཤེགས་སྦྲང་རྩིའི་སྙིང་པོ་བཞིན། །དག་ཕྱིར་ཡོན་ཏན་རྫས་ཀྱིས་ནི། །དབུལ་བ་སེལ་བར་བྱེད་ཕྱིར་དང་། །རྣམ་གྲོལ་འབྲས་བུ་སྨིན་བྱེད་ཕྱིར། །གསེར་དང་གཏེར་དང་ལྗོན་པ་བཞིན། །རིན་ཆེན་ཆོས་ཀྱི་སྐུ་ཕྱིར་དང་། །རྐང་གཉིས་{br}བདག་པོ་མཆོག་ཕྱིར་དང་། །རིན་ཆེན་གཟུགས་ཀྱི་རྣམ་པའི་ཕྱིར། །དེ་ནི་རིན་ཆེན་རྒྱལ་གསེར་བཞིན།

The meaning of these two verses is to be understood in brief through the [following] eight verses.

The purity of the adventitious afflictions, such as desire,

Which is like the water in a pond and so on,

In brief, is said to be the fruition

Of nonconceptual wisdom. II.10

The seeing of the buddha state

That is endowed with all supreme aspects

Is explained to be the fruition of the wisdom

That is attained subsequent to that. II.11

[Buddhahood] is like a pond with very clear water

Because it has eliminated the turbidity of the silt of desire

And because it sprinkles the water of dhyāna

Upon those to be guided, who resemble lotuses. II.12

It resembles the stainless full moon

Because it has been released from Rāhu-like hatred

And because it pervades the world

With its rays of great love and compassion. II.13

This buddhahood is similar to the sun without stains

Because it is liberated from the clouds of ignorance

And because it dispels the darkness

In the world with its rays of wisdom. II.14 P121b)

Because it has the nature of being equal to the unequaled,

Because it bestows the taste of the genuine dharma,

And because it is free from what is useless,

It is like the Sugata, honey, and a kernel. II.15 (J82)

Because it is pure, because it has ended poverty

By virtue of its substance’s consisting of qualities,

And because it grants the fruit of liberation,

It is like gold, a treasure, and a tree. II.16

Because its body consists of the jewel of the dharma,

Because it is the supreme lord of human beings,

And because it has the appearance of a precious form,

It is like a precious [representation], a king, and an image. II.17

asya khalu ślokadvayasyārthaḥ samāsato'ṣṭābhiḥ ślokairveditavyaḥ/

rāgādyāgantukakleśaśuddhirambuhradādivat/

jñānasya nirvikalpasya phalamuktaṃ samāsataḥ//10//

sarvākāravaropetabuddhabhāvanidarśanam/

phalaṃ tatpṛṣṭhalabdhasya jñānasya paridīpitam//11//

svacchāmbuhradavadrāgarajaḥkāluṣyahānitaḥ/

vineyāmburuhadhyānavāryabhiṣyandanācca tat//12//

dveṣarāhupramuktatvā nmahāmaitrīkṛpāṃśubhiḥ/

jagatspharaṇataḥ pūrṇavimalendūpamaṃ ca tat//13//

mohābhrajālanirmokṣājjagati jñānaraśmibhiḥ/

tamovidhamanāttacca buddhatvamamalārkavat//14//

atulyatulyadharmatvāt saddharmarasadānataḥ/

phalguvyapagamāttacca sugatakṣaudrasāravat//15//

pavitratvādguṇadravyadāridrayavinivartanāt/

vimuktiphaladānācca suvarṇanidhivṛkṣavat//16//

dharmaratnātmabhāvatvād dvipadāgrādhipatyataḥ/

rūparatnākṛtitvācca tadratnanṛpa bimbavat//17//

No Chinese commentary defined.

Other English translations

Obermiller (1931)

It is possessed of properties incomparable (with others)

And equal (only with the Buddhas),

It spreads the flavour of the Highest Doctrine

And is free from the coverings (of the Obscurations),

Therefore it is like the Body of the Buddha,

Like honey and like the kernel of a fruit.

Takasaki (1966)

Being possessed of the unequalled properties,

Bringing forth the essence of the Highest Doctrine,

And being free from the outer covering [of Defilements],

It is like the Buddha, like honey and the kernel [of grains].

Fuchs (2000)

Since [enlightenment has] peerless properties,

since it bestows the taste of sacred Dharma,

and since it is free from the peel [of the veils],

it is like the Sugata, the honey, and the grain.

Textual sources

Commentaries on this verse

Academic notes